Bạn muốn đạt được điều gì trong cuộc sống?
Bạn có đang loay hoay tìm kiếm phương pháp hiệu quả để biến ước mơ thành hiện thực?
Mục tiêu SMART chính là chìa khóa giúp bạn mở cánh cửa thành công!
Phương pháp SMART giúp bạn:
- Xác định mục tiêu rõ ràng, cụ thể, đo lường được, khả thi, phù hợp và có thời hạn.
- Tập trung nỗ lực, tiết kiệm thời gian và nguồn lực.
- Tăng khả năng thành công và biến ước mơ thành hiện thực.
Bài viết này chamdocsach sẽ mang tới bạn những nội dung sau:
Mục tiêu SMART là gì?
Mục tiêu SMART là một phương pháp có khuôn khổ và hiệu quả để thiết lập mục tiêu và đạt được thành công trong cuộc sống và công việc. SMART là viết tắt của các chứ cái đầu của các tiêu chí mà một mục tiêu nên đáp ứng: Specific (cụ thể), Measurable (đo lường được), Attainable (khả thi), Relevant (liên quan) và Time-bound (có thời hạn).
Để đảm bảo mục tiêu của bạn rõ ràng và có thể đạt được, mỗi mục tiêu nên bao gồm:
- Specific – Cụ thể (đơn giản, hợp lý, quan trọng).
- Measurable – Đo lường được (có ý nghĩa, thúc đẩy).
- Achievable – có thể đạt được (đồng ý, có thể đạt được).
- Relevant – Có liên quan (hợp lý, thực tế và có nguồn lực, dựa trên kết quả).
- Time bound – Giới hạn thời gian (dựa trên thời gian, giới hạn thời gian, giới hạn thời gian/chi phí, kịp thời, nhạy cảm về thời gian).
Giáo sư Rubin đã nhận thấy rằng định nghĩa của thuật ngữ viết tắt SMART có thể cần được cập nhật để phản ánh sự quan trọng của hiệu quả và phản hồi. Để làm điều này, một số tác giả đã mở rộng khái niệm và tạo ra một phiên bản mở rộng gọi là SMARTER. SMARTER bổ sung thêm hai yếu tố quan trọng: Đánh giá (Evaluation) và Điều chỉnh (Review).
SMART Goals đến từ đâu?
Các lý thuyết và nghiên cứu về thiết lập mục tiêu đã tồn tại trong một thời gian dài. Trong việc phát triển khung mục tiêu SMART, chúng ta không thể không nhắc đến George T. Doran. Năm 1981, ông đã công bố những khám phá của mình dựa trên lý thuyết thiết lập mục tiêu hiện có. Ban đầu, Doran tập trung vào mục tiêu kinh doanh trong góc nhìn của doanh nghiệp.
Trước đây, nhiều doanh nghiệp không đặt mục tiêu một cách hiệu quả và không có quy trình lập kế hoạch thành công. Doran đã sử dụng khung mục tiêu SMART của mình để thảo luận về các mục tiêu kinh doanh, chẳng hạn như tăng doanh số bán hàng và thiết lập tiêu chuẩn. Ông đã viết khung SMART Goal để đảm bảo rằng các nhà quản lý có một mô hình đáng tin cậy để tạo ra các mục tiêu chi tiết và có ý nghĩa cho doanh nghiệp của họ.
Ngày nay, phương pháp SMART đã trở thành một công cụ phổ biến được sử dụng để đạt được các mục tiêu trong cuộc sống.
Lợi ích của mục tiêu SMART
Thiết lập mục tiêu cho các thành phần SMART có thể tốn nhiều thời gian hơn so với cách đặt mục tiêu thông thường, nhưng giá trị nhận được từ các mục tiêu SMART lớn hơn nhiều. Mục tiêu không nên là thứ đặt ra rồi quên đi, chúng là một phần quan trọng trong quy trình lập kế hoạch để đạt được mục tiêu của bạn. Dưới đây là một số lợi ích:
- Định hướng rõ ràng và cụ thể. Điều này giúp bạn có một cái nhìn rõ ràng về mục tiêu cuối cùng và tránh các mục tiêu mơ hồ hoặc khó hiểu, giúp bạn tăng khả năng đạt được thành công trong dự án.
- Lộ trình và vạch đích rõ ràng cho việc đạt được mục tiêu. Bạn biết chính xác khi nào và như thế nào để đạt được mục tiêu, giúp bạn tạo ra kế hoạch và điều chỉnh công việc một cách hiệu quả.
- Số liệu đo lường có thể theo dõi và đánh giá tiến trình của dự án. Bằng cách đo lường và so sánh kết quả với các mục tiêu đã đặt, bạn có thể đánh giá mức độ thành công và tìm hiểu từ các trải nghiệm để cải thiện trong tương lai.
- Giao tiếp rõ ràng và liên kết giữa các thành viên trong nhóm dự án. Khi mọi người hiểu rõ mục tiêu và cách công việc của họ đóng góp vào thành công chung, động lực và tương tác trong nhóm tăng lên.
- Tạo động lực và cam kết: những mục tiêu tham vọng và khả thi, từ đó tạo ra động lực và cam kết trong việc đạt được chúng. Khi bạn có mục tiêu cụ thể và có thể đo lường, bạn sẽ cảm thấy động lực hơn để làm việc và duy trì sự kiên nhẫn.
Hiểu các thành phần của SMART khi thiết lập Mục tiêu
Hãy khám phá cách tạo, phát triển và đạt được mục tiêu của bạn:
1. Specific – Cụ thể
Để có mục tiêu SMART, mục tiêu của bạn cần được xác định rõ ràng và cụ thể. Nếu không, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc tập trung nỗ lực và thiếu động lực thực sự để đạt được mục tiêu đó. Khi bạn phác thảo mục tiêu, hãy cố gắng trả lời câu hỏi “5W”:
- What (Tôi muốn đạt được điều gì?): Xác định mục tiêu cụ thể mà bạn muốn đạt được. Ví dụ: Trở thành trưởng phòng tiếp thị.
- Why (Mục tiêu chính của tôi là gì?): Định rõ mục tiêu chính của bạn và tại sao nó quan trọng đối với bạn. Ví dụ: Mục tiêu chính của tôi là trở thành trưởng phòng tiếp thị để xây dựng sự nghiệp của mình và lãnh đạo một nhóm thành công.
- Who (Những ai liên quan?): Xác định những người hoặc tổ chức liên quan đến mục tiêu của bạn. Ví dụ: Tổ chức của tôi và các đồng nghiệp trong bộ phận tiếp thị.
- What – Những tài nguyên hoặc giới hạn nào có liên quan?: Xác định những tài nguyên hoặc giới hạn mà bạn cần xem xét khi đạt được mục tiêu. Ví dụ: Thời gian, tiền bạc, khóa học đào tạo.
Ví dụ: Hãy tưởng tượng rằng bạn hiện làm giám đốc tiếp thị và bạn muốn trở thành trưởng phòng tiếp thị. Một mục tiêu SMART cụ thể có thể là: “Tôi muốn đạt được các kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết để trở thành người đứng đầu bộ phận tiếp thị trong tổ chức của mình, để tôi có thể xây dựng sự nghiệp của mình và lãnh đạo một nhóm thành công.”
2. Measurable – Đo lường được
Để duy trì động lực và theo dõi tiến trình, việc thiết lập các mục tiêu có thể đo lường là rất quan trọng. Đánh giá tiến độ giúp bạn tập trung, đáp ứng thời hạn và tạo cảm giác phấn khích khi bạn tiến gần hơn đến việc đạt được mục tiêu.
Một mục tiêu có thể đo lường nên trả lời các câu hỏi sau:
- Làm thế nào để biết rằng mục tiêu đã được đạt được?
- Tôi có thể đo lường những yếu tố nào liên quan đến mục tiêu?
- Cần đo lường bao nhiêu yếu tố?
Ví dụ: Một cách để đo lường mục tiêu của bạn, như là đạt được các kỹ năng để trở thành trưởng bộ phận tiếp thị, là xác định rằng bạn sẽ hoàn thành các khóa đào tạo cần thiết và có được kinh nghiệm liên quan trong vòng 5 năm.
3. Achievable – Có thể đạt được
Để đạt thành công, mục tiêu của bạn cần phải thực tế và có khả năng đạt được. Nó sẽ mở rộng khả năng của bạn nhưng vẫn nằm trong phạm vi khả năng. Khi đặt mục tiêu có thể đạt được, bạn có thể xác định các cơ hội hoặc tài nguyên trước đây đã bị bỏ qua mà có thể đưa bạn gần hơn đến mục tiêu của mình.
Một mục tiêu có thể đạt được thường sẽ trả lời các câu hỏi sau:
- Làm thế nào để tôi có thể hoàn thành mục tiêu này?
- Tôi có đủ tài nguyên, kỹ năng và hỗ trợ để đạt được mục tiêu không?
Ví dụ: Khi đặt mục tiêu phát triển các kỹ năng cần thiết để trở thành trưởng bộ phận tiếp thị, bạn cần tự hỏi liệu điều đó có thực tế hay không dựa trên kinh nghiệm và trình độ hiện có của bạn. Ví dụ, bạn có đủ thời gian để hiệu quả hoàn thành các khóa đào tạo cần thiết không? Có các nguồn lực cần thiết sẵn có cho bạn không? Bạn có đủ khả năng để đạt được điều đó không?
4. Relevant – Liên quan
Bước này nhằm đảm bảo rằng mục tiêu của bạn mang tính quan trọng và phù hợp với các mục tiêu liên quan khác. Chúng ta cần sự hỗ trợ và giúp đỡ để đạt được mục tiêu, nhưng quan trọng là phải giữ quyền kiểm soát của chúng ta. Vì vậy, hãy đảm bảo rằng kế hoạch của bạn đẩy mọi người tiến lên, nhưng bạn vẫn chịu trách nhiệm đạt được mục tiêu của mình.
Một mục tiêu phù hợp thường trả lời “có” cho các câu hỏi sau:
- Làm thế nào mục tiêu này hỗ trợ mục tiêu chung của tôi hoặc tổ chức?
- Đây có phải là thời điểm thích hợp?
- Điều này có phù hợp với các nỗ lực hoặc nhu cầu khác của chúng ta không?
- Tôi có phải là người phù hợp để đạt được mục tiêu này không?
- Mục tiêu này có áp dụng được trong môi trường kinh tế xã hội hiện tại không?
Ví dụ: Bạn có thể muốn đạt được các kỹ năng để trở thành trưởng bộ phận tiếp thị trong tổ chức của mình, nhưng liệu đây có phải là thời điểm thích hợp để thực hiện khóa đào tạo cần thiết hoặc làm việc để đạt được các bằng cấp bổ sung không? Bạn có chắc rằng bạn là người phù hợp cho vai trò trưởng phòng tiếp thị không? Bạn đã xem xét mục tiêu của đối tác của bạn chưa? Ví dụ, nếu bạn muốn lập gia đình, liệu việc hoàn thành khóa đào tạo trong thời gian này có phù hợp không?
5. Time Bound – Giới hạn Thời gian
Mọi mục tiêu đều cần có một ngày hạn để bạn có thời gian tập trung và một mục tiêu để hướng tới. Phần này của tiêu chí SMART giúp ngăn các nhiệm vụ hàng ngày chiếm ưu tiên hơn so với mục tiêu dài hạn của bạn.
Một mục tiêu có thời hạn thường trả lời những câu hỏi sau:
- Khi nào mục tiêu cần được hoàn thành?
- Có thời gian hạn xác định không?
- Tôi có thể làm được gì trong sáu tháng kể từ bây giờ?
- Tôi có thể làm được gì trong sáu tuần kể từ bây giờ?
- Tôi có thể làm được gì trong ngày hôm nay?
Ví dụ: Như đã đề cập trước đó, để đạt được các kỹ năng cần thiết để trở thành trưởng bộ phận tiếp thị, có thể cần phải được đào tạo hoặc trải nghiệm bổ sung. Bạn sẽ mất bao lâu để đạt được những kỹ năng đó? Có cần phải được đào tạo thêm để đủ điều kiện tham gia vào các kỳ thi hoặc có được bằng cấp nhất định không? Quan trọng là tạo ra một khung thời gian thực tế để hoàn thành các mục tiêu nhỏ hơn cần thiết để đạt được mục tiêu cuối cùng của bạn.
Xem bài viết liên quan:
Ví dụ minh họa
Ví dụ về việc thiết lập mục tiêu SMART trong hai tình huống sau:
Mục tiêu cá nhân: tăng cường sức khỏe và thể chất
- Mục tiêu cụ thể: Tăng cường sức khỏe và thể chất bằng cách tập thể dục hàng ngày.
- Đo lường được: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Khả thi: Lập kế hoạch để tập thể dục vào buổi sáng trước khi đi làm và dành thời gian cho việc này.
- Liên kết: Tăng cường sức khỏe và thể chất sẽ cung cấp năng lượng tốt hơn cho công việc và cuộc sống hàng ngày.
- Thời hạn: Đặt mục tiêu thực hiện việc tập thể dục mỗi ngày trong vòng 3 tháng.
Ví dụ SMART của tổ chức: mục tiêu tăng doanh số bán hàng
- Mục tiêu cụ thể: Tăng doanh số bán hàng trong tháng này.
- Đo lường được: Đạt doanh số bán hàng 10% cao hơn so với tháng trước.
- Khả thi: Xây dựng kế hoạch tiếp thị và bán hàng, tăng cường chiến dịch quảng cáo, và đào tạo nhân viên bán hàng.
- Liên kết: Tăng doanh số bán hàng sẽ tăng doanh thu và lợi nhuận của tổ chức.
- Thời hạn: Đặt mục tiêu đạt được doanh số bán hàng trong tháng này.
Xem thêm bài viết liên quan: 16 ví dụ về mục tiêu SMART cá nhân và tổ chức
Ưu điểm và hạn chế
Ưu điểm:
- Rõ ràng và cụ thể những gì cần đạt được. Điều này giúp tập trung và tăng khả năng đo lường tiến trình và kết quả.
- Đo lường và theo dõi tiến trình, giúp đánh giá mức độ đạt được mục tiêu và điều chỉnh nếu cần.
- Định hướng và hướng dẫn để đạt được mục tiêu. Nó tạo ra một kế hoạch hành động rõ ràng và hướng dẫn cho việc thực hiện mục tiêu.
- Động lực và cam kết trong việc đạt được mục tiêu. Bằng cách đặt ra mục tiêu tham vọng nhưng khả thi, nó khuyến khích sự cống hiến và kiên nhẫn để đạt được thành công.
- Tăng hiệu suất và thành công, tập trung vào việc xác định những yếu tố quan trọng và sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả, từ đó tăng hiệu suất và cải thiện khả năng đạt được thành công.
Nhược điểm:
- Đòi hỏi thời gian và công sức hơn so với việc đặt mục tiêu thông thường. Việc phải xác định các tiêu chí SMART và lập kế hoạch chi tiết có thể là một quá trình phức tạp và tốn nhiều thời gian.
- Gò bó và hạn chế sự sáng tạo và linh hoạt trong quá trình làm việc. Việc đặt ra mục tiêu quá cụ thể và chặt chẽ có thể làm mất đi khả năng thích ứng với thay đổi và khám phá những cơ hội mới.
- Khó đo lường và mô phỏng trong các dự án phức tạp hoặc các mục tiêu mà không thể đo lường một cách chính xác, chẳng hạn như hạnh phúc, sự hài lòng hay sự phát triển cá nhân.
Tóm lại: Những điểm chính
SMART là một công cụ được thiết lập tốt mà bạn có thể sử dụng để lập kế hoạch và đạt được mục tiêu của mình. Mặc dù có một số cách giải thích về ý nghĩa của từ viết tắt, nhưng cách phổ biến nhất là các mục tiêu phải Cụ thể, Đo lường được, Có thể đạt được, Có liên quan và Có thời hạn.
Khi bạn sử dụng SMART, bạn có thể tạo ra các mục tiêu rõ ràng, có thể đạt được và có ý nghĩa, đồng thời phát triển động lực, kế hoạch hành động và hỗ trợ cần thiết để đạt được chúng.
Nguồn:
- Chamdocsach
- https://www.mindtools.com/a4wo118/smart-goals
- https://www.indeed.com/career-advice/career-development/how-to-write-smart-goals
- https://www.atlassian.com/blog/productivity/how-to-write-smart-goals
