Kỹ thuật đọc chủ động là một kỹ năng quan trọng giúp bạn tăng cường hiệu quả đọc và hiểu bài đọc một cách tốt hơn. Thay vì chỉ đơn thuần đọc qua bài văn, kỹ thuật này yêu cầu bạn tập trung cao độ và thực hiện các chiến lược đọc tích cực để tạo ra sự tương tác và kết nối với nội dung.
Trong bài đăng này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về kỹ thuật đọc chủ động và các chiến lược đọc tích cực để giúp bạn trở thành một người đọc thông minh và hiệu quả hơn.
Đọc Chủ động (Active reading) là gì?
Đọc tích cực (Active Reading) là một phương pháp đọc tập trung và hiệu quả, giúp đọc giả hiểu và đánh giá một văn bản một cách sâu sắc và chủ động. Nó thường được mô tả là “đọc có mục đích” và giúp người đọc mở rộng hiểu biết của mình về một văn bản hoặc kiến thức về một chủ đề cụ thể.
Khi áp dụng đọc tích cực, đọc giả không chỉ đơn thuần đọc tài liệu một cách thụ động, mà họ cần tập trung, phân tích và suy nghĩ về các ý chính, cấu trúc của văn bản và các phương pháp lập luận của tác giả. Đọc giả sử dụng các chiến lược đọc tích cực như tóm tắt, suy luận, hiểu và siêu nhận thức để giúp tăng khả năng hiểu và ghi nhớ nội dung tài liệu.
Việc sử dụng đọc tích cực trong học tập giúp tăng cường kỹ năng đọc, tư duy phản biện và phân tích, giúp người học phát triển khả năng suy nghĩ sáng tạo và xây dựng kiến thức một cách toàn diện.
Sự khác biệt giữa đọc Chủ động và đọc Thụ động là gì?
Đọc chủ động và đọc thụ động là hai cách tiếp cận khác nhau đối với việc đọc văn bản. Đọc thụ động là việc đọc mà không tương tác, không chủ động tìm hiểu, không đặt ra câu hỏi và không ghi chú. Các đặc điểm này trái ngược với những gì cần thiết để đạt được hiệu quả cao khi áp dụng đọc tích cực.
Nếu người đọc tiếp cận mọi văn bản theo cùng một cách, đọc mà không chú ý đến nhiệm vụ hoặc không ghi nhớ các câu hỏi, luôn đọc ở cùng một tốc độ, không dừng lại để kiểm tra hiểu biết và bỏ qua bất cứ điều gì không hiểu ý nghĩa, thì đó là những dấu hiệu của việc đọc thụ động.
Tuy nhiên, bằng cách tập trung vào một số chiến lược đọc tích cực, chúng ta có thể đọc một cách chủ động hơn, tương tác với văn bản, đặt ra câu hỏi, ghi chú và đánh giá các ý chính của văn bản. Những chiến lược này bao gồm tóm tắt, suy luận, hiểu, siêu nhận thức và tìm nghĩa.
Việc đọc tích cực giúp tăng cường kỹ năng đọc, nâng cao khả năng phản biện và phân tích, và giúp người đọc phát triển khả năng suy nghĩ sáng tạo và xây dựng kiến thức một cách toàn diện. Ngoài ra, việc áp dụng đọc tích cực còn giúp trả lời những câu hỏi khó đọc hiểu trong lớp trở nên dễ dàng hơn.
Các bước Áp dụng Kỹ thuật Đọc Chủ động
Kỹ thuật đọc chủ động là một quá trình đọc cần sự tập trung và sự tương tác với văn bản để hiểu sâu hơn và nhớ lâu hơn. Đây là một số bước để áp dụng kỹ thuật đọc chủ động:
- Chuẩn bị trước khi đọc: Xem xét mục đích đọc của bạn, đặt câu hỏi cho bản thân trước khi đọc và đọc nhanh qua văn bản để có cái nhìn tổng quan.
- Đọc một cách chủ động: Đọc từng đoạn một, tập trung vào ý chính của mỗi đoạn. Dừng lại để suy nghĩ và hình dung, lập liên kết giữa các ý chính và tìm hiểu các khái niệm mới.
- Ghi chú và tóm tắt: Ghi chú các ý chính, cụm từ, khái niệm mới và tóm tắt các ý chính để giúp ghi nhớ và hiểu sâu hơn.
- Kiểm tra hiểu biết: Tự kiểm tra hiểu biết của mình bằng cách đặt câu hỏi, trả lời các câu hỏi đó và xác định những gì mình đã học được.
- Áp dụng và truyền đạt: Áp dụng kiến thức đã học được vào thực tế và truyền đạt cho người khác.
Qua các bước trên, bạn sẽ đọc và hiểu văn bản một cách chủ động hơn, giúp cho việc học tập và nghiên cứu của bạn trở nên hiệu quả hơn.
Lợi ích của việc đọc chủ động
Kỹ thuật đọc chủ động mang lại nhiều lợi ích cho người đọc, bao gồm:
- Nâng cao hiểu biết: Đọc chủ động giúp người đọc nắm bắt thông tin và hiểu sâu hơn về nội dung tài liệu. Nhờ đó, người đọc có thể nâng cao kiến thức và hiểu biết của mình.
- Giúp tập trung: Khi đọc chủ động, người đọc phải tập trung và tham gia tích cực vào quá trình đọc. Điều này giúp tăng cường khả năng tập trung và tránh bị sao nhãng.
- Phát triển kỹ năng đọc và suy nghĩ: Kỹ thuật đọc chủ động giúp người đọc phát triển kỹ năng đọc và suy nghĩ. Bằng cách đặt câu hỏi, phân tích, tổng hợp thông tin, người đọc có thể phát triển khả năng suy luận và phán đoán.
- Ghi nhớ lâu hơn: Khi đọc chủ động và tạo kết nối, người đọc có thể ghi nhớ thông tin lâu hơn. Điều này giúp họ áp dụng kiến thức và thông tin đó vào cuộc sống hàng ngày.
- Một cách tốt để nâng cao kỹ năng tư duy phản biện, đặc biệt là thông qua các câu hỏi thảo luận hoặc nhiệm vụ nhóm ngay sau khi đọc.
Các chiến lược Đọc Active Reading
Đúng! Và những điều được liệt kê ở trên có thể được mở rộng khi trẻ học hết tiểu học và lên trung học. Hãy xem xét một số trong số này sâu hơn.
Trực quan hóa và dự đoán
Người đọc sử dụng các manh mối bằng văn bản và hình ảnh từ văn bản cũng như kinh nghiệm cá nhân của họ để đưa ra dự đoán về những gì có thể xảy ra trước, trong và sau khi đọc.
Người đọc cũng có thể sử dụng các manh mối từ văn bản để tạo ra một bức tranh trong đầu. Họ sử dụng tất cả các giác quan và trí tưởng tượng để tạo ra hình ảnh tinh thần của họ.
Đọc có mục đích
Chiến lược đọc tích cực này đối đầu với việc đọc thụ động. Để thử điều này, trước khi học sinh của bạn bắt đầu đọc một văn bản hoặc câu chuyện, hãy giao cho mỗi em một nhiệm vụ hoặc ‘nhiệm vụ’ . Ví dụ: đây có thể là danh sách thông tin hoặc câu hỏi mà học sinh cần tìm câu trả lời. Điều này sẽ khuyến khích trẻ em trong lớp chú ý và tìm kiếm các chi tiết trong văn bản.
Đặt câu hỏi về những gì còn mơ hồ
Việc đặt câu hỏi khi đọc chủ động có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp người đọc tăng khả năng hiểu và tiếp thu thông tin. Kỹ năng đặt câu hỏi giúp người đọc tập trung vào các chi tiết quan trọng, hướng tâm trí vào những điểm cần chú ý, đồng thời giúp tạo sự tương tác giữa người đọc và tài liệu. Bằng cách đặt câu hỏi, người đọc cũng có thể kích hoạt khả năng tư duy sáng tạo và giúp nhớ thông tin lâu hơn.
Đánh dấu và ghi chú
Đánh dấu và ghi chú là một trong những chiến lược quan trọng của kỹ thuật đọc chủ động (active reading), giúp giữ cho bạn tập trung và hiểu sâu hơn về nội dung đang đọc.
Cách tốt nhất để đánh dấu và ghi chú phụ thuộc vào phong cách và sở thích của mỗi người. Tuy nhiên, sau đây là một số gợi ý và kỹ thuật phổ biến:
- Sử dụng bút chì hoặc bút bi để đánh dấu các thông tin quan trọng, ví dụ như các ý chính, các thông tin mới lạ, các ý kiến tranh luận, các câu hỏi và nhận xét của tác giả.
- Sử dụng ghi chú ở cạnh hoặc bên dưới bài đọc để ghi lại các ý kiến, suy nghĩ, hoặc câu hỏi của bạn. Bạn có thể sử dụng ký hiệu hoặc định dạng mà bạn thích để làm cho các thông tin của mình dễ đọc và hiểu.
- Sử dụng các biểu tượng hoặc ký hiệu để giúp bạn định vị và nhớ lại các thông tin quan trọng trong bài đọc. Ví dụ, bạn có thể sử dụng các biểu tượng như dấu chấm hỏi, dấu chấm than hoặc ký tự gạch chéo để đánh dấu các ý kiến mà bạn cần phải tìm hiểu thêm.
- Nếu bạn đang đọc sách hoặc tài liệu điện tử, hãy sử dụng các công cụ của chính nó để đánh dấu và ghi chú. Ví dụ, bạn có thể sử dụng các tính năng như “highlight” hoặc “note-taking” để tô sáng và ghi chú các thông tin quan trọng.
- Cuối cùng, hãy chia sẻ và thảo luận với người khác về những gì bạn đã đọc. Việc này không chỉ giúp bạn giữ những thông tin quan trọng trong đầu mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về nội dung và mở rộng quan điểm của mình.
Đọc và suy ngẫm
Trong giáo dục tiểu học, học sinh đang học rất nhiều kỹ năng trong nhiều chủ đề. Điều này có nghĩa là học sinh có thể bắt đầu cảm thấy choáng ngợp khi nhận được nhiều thông tin trong một ngày học tập.
Để giúp trẻ tham gia vào việc đọc tích cực trong lớp học, chúng tôi có rất nhiều gói hoạt động đọc hiểu khuyến khích trẻ đọc và đánh giá thông tin và văn bản theo tốc độ của riêng chúng bằng cách sử dụng các gói công việc khác nhau của chúng tôi.
Tạo kết nối với văn bản
Tạo kết nối khi đọc chủ động (active reading) là kỹ thuật giúp người đọc tạo mối liên kết giữa những gì họ đang đọc và kiến thức, kinh nghiệm hoặc quan điểm của chính họ.
Khi đọc chủ động, người đọc sử dụng các chiến lược như tạo các câu hỏi, tóm tắt và diễn giải nội dung để tạo liên kết giữa kiến thức cũ và mới, giúp họ hiểu bài đọc một cách sâu sắc hơn và nhớ lâu hơn.
Tạo kết nối khi đọc chủ động cũng giúp người đọc phát triển kỹ năng tư duy phản biện và phân tích, từ đó giúp họ đưa ra những quan điểm và suy luận riêng trong quá trình đọc.
Kết luận
Kỹ thuật đọc chủ động là một công cụ hữu ích giúp cải thiện khả năng đọc hiểu và nâng cao kỹ năng học tập. Bằng cách áp dụng các chiến lược và tạo kết nối với nội dung, đánh dấu và ghi chú, chúng ta có thể đọc hiệu quả hơn và đạt được kết quả tốt hơn trong việc tiếp thu kiến thức. Vì vậy, hãy tập thực hành kỹ thuật đọc chủ động và trở thành một người đọc thông minh.
- Xem thêm: 6 Phương pháp Đọc sách hiệu quả nhất
