Cách đặt Câu hỏi Brainstorming: 50+ ví dụ để tạo ra những Ý tưởng tốt hơn

Động não là một quá trình thiết yếu để tạo ra những ý tưởng mới, giải quyết các vấn đề phức tạp và thúc đẩy sự đổi mới và phát triển.

Tuy nhiên, hiệu quả của một phiên động não phụ thuộc phần lớn vào chất lượng của các câu hỏi được đặt ra.

Nếu không có câu hỏi phù hợp, cuộc thảo luận có thể trở nên không tập trung và không hiệu quả, dẫn đến bỏ lỡ cơ hội và lãng phí thời gian. Đó là lý do tại sao việc xây dựng một khuôn khổ để tạo ra các câu hỏi động não tốt hơn là rất quan trọng.

Cách đặt câu hỏi brainstorming tốt hơn

Trên thực tế, không phải chỉ có may mắn hay tình cờ mới tạo ra những ý tưởng tuyệt vời. Điều quan trọng là xây dựng một khuôn khổ tạo ra một môi trường nơi mà quá trình brainstorming của bạn tập trung vào đúng vấn đề.

Bắt đầu với Vấn đề

Bước đầu tiên trong việc xây dựng một khuôn khổ để đặt câu hỏi động não tốt hơn là xác định rõ vấn đề cần giải quyết. Điều này sẽ giúp hướng dẫn cuộc thảo luận và đảm bảo rằng các câu hỏi phù hợp và tập trung vào nhiệm vụ hiện tại.

Xác định Mục tiêu

Tiếp theo, điều quan trọng là xác định mục tiêu của phiên động não. Bạn đang tìm cách tạo ra những ý tưởng mới, xác định nguyên nhân cốt lõi của vấn đề hoặc đánh giá các giải pháp tiềm năng? Điều này sẽ giúp xác định các loại câu hỏi cần được hỏi.

Xác định Phạm vi

Phạm vi của phiên động não cũng sẽ ảnh hưởng đến các loại câu hỏi cần được đặt ra. Bạn đang xem xét một lĩnh vực kinh doanh cụ thể hay phạm vi rộng hơn? Điều này sẽ giúp xác định các bên liên quan có liên quan và đảm bảo rằng các câu hỏi là phù hợp.

Sử dụng Công cụ trực quan

Hỗ trợ trực quan, chẳng hạn như sơ đồ tư duy, và đồ thị, có thể giúp kích thích trí tưởng tượng và khuyến khích tư duy sáng tạo. Những hỗ trợ này có thể được sử dụng để minh họa ý tưởng, xác định xu hướng và khám phá các tình huống khác nhau. Không gian kỹ thuật số dùng chung, chẳng hạn như bảng trắng trực tuyến, có thể là nơi tốt nhất để gắn kết mọi người lại với nhau, tạo sân chơi bình đẳng và ghi lại tất cả ý tưởng cũng như phản hồi của mọi người trong nhóm.

Những lưu ý quan trọng khi đặt câu hỏi trong brainstorming

Sử dụng kỹ thuật đặt câu hỏi trong brainstorming là một cách để khuyến khích mọi người tham gia đóng góp ý tưởng và đưa ra các giải pháp mới. Dưới đây là một số cách để sử dụng kỹ thuật đặt câu hỏi trong brainstorming để đem lại hiệu quả cao:

1. Đặt câu hỏi để khởi động phiên: Người dẫn dắt phiên brainstorming có thể bắt đầu bằng việc đặt câu hỏi mở, ví dụ như “Bạn nghĩ gì về vấn đề này?” hoặc “Bạn có giải pháp nào cho vấn đề này không?” để khởi động ý tưởng và khuyến khích mọi người tham gia đóng góp ý kiến.
2. Đặt câu hỏi để thúc đẩy suy nghĩ sâu hơn: Khi mọi người đã bắt đầu đưa ra ý tưởng, người dẫn dắt phiên có thể đặt câu hỏi để thúc đẩy suy nghĩ sâu hơn, ví dụ như “Tại sao bạn cho rằng ý tưởng này có thể hoạt động?” hoặc “Bạn có thể giải thích rõ hơn về ý tưởng của mình được không?”
3. Đặt câu hỏi để khuyến khích sự đa dạng ý tưởng: Người dẫn dắt phiên có thể đặt câu hỏi để khuyến khích sự đa dạng ý tưởng, ví dụ như “Bạn có cách nào khác để giải quyết vấn đề này không?” hoặc “Bạn có thể đưa ra ý tưởng mới và khác biệt hơn không?”
4. Đặt câu hỏi để khuyến khích sự phản biện xây dựng: Khi một ý tưởng được đưa ra, người dẫn dắt phiên brainstorming có thể đặt câu hỏi để khuyến khích sự phản biện xây dựng, ví dụ như “Bạn nghĩ ý tưởng của mình có nhược điểm gì không?” hoặc “Có cách nào để cải tiến ý tưởng của bạn?”
5. Đặt câu hỏi để tóm tắt ý tưởng: Khi một ý tưởng được đưa ra, người dẫn dắt phiên brainstorming có thể đặt câu hỏi để tóm tắt ý tưởng đó, ví dụ như “Vậy ý tưởng của bạn là…phải không?” hoặc “Bạn có thể trình bày ý tưởng của mình một cách ngắn gọn được không?”
6. Đặt câu hỏi để khuyến khích tư duy liên kết: Người dẫn dắt phiên brainstorming có thể đặt câu hỏi để khuyến khích tư duy liên kết giữa các ý tưởng, ví dụ như “Làm thế nào bạn có thể kết hợp ý tưởng này với ý tưởng kia để tạo ra giải pháp mới?” hoặc “Có cách nào để sử dụng ý tưởng của bạn để mở rộng ý tưởng của người khác không?”
7. Đặt câu hỏi để khuyến khích tư duy bất ngờ: Người dẫn dắt phiên có thể đặt câu hỏi để khuyến khích tư duy bất ngờ và đưa ra các ý tưởng mới, ví dụ như “Nếu bạn là một nhân vật trong truyện tranh, bạn sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào?” hoặc “Nếu bạn có một ngân sách không giới hạn, bạn sẽ làm gì để giải quyết vấn đề này?”

Kỹ thuật đặt câu hỏi là một cách hiệu quả để khuyến khích mọi người tham gia đóng góp ý tưởng và đưa ra các giải pháp mới trong phiên brainstorming. Người dẫn dắt phiên cần phải sử dụng các câu hỏi một cách thông minh và linh hoạt để thúc đẩy suy nghĩ sáng tạo của mọi người và đạt được kết quả tốt nhất cho phiên brainstorming.

• Xem thêm: Cách để dẫn dắt phiên Brainstorming như một chuyên gia

50+ câu hỏi trong brainstorming để tạo ý tưởng tốt hơn

1. Những mẫu Câu hỏi Thu thập thông tin

Sử dụng các câu hỏi thu thập thông tin giúp cung cấp ngữ cảnh và nền tảng có thể cung cấp thông tin cho cuộc thảo luận và tạo ra các ý tưởng tập trung và phù hợp hơn. Khi những người tham gia hiểu rõ hơn về vấn đề hoặc chủ đề hiện tại, họ có thể đưa ra những ý tưởng có mục tiêu và hiệu quả hơn.

Các câu hỏi mở để thu thập thông tin cũng có thể giúp đảm bảo rằng mọi người đều có chung hiểu biết về vấn đề hoặc chủ đề đang được thảo luận. Điều này có thể ngăn những hiểu lầm hoặc giả định dẫn dắt cuộc thảo luận đi chệch hướng và có thể giúp đảm bảo rằng tất cả các ý kiến đều liên quan trực tiếp đến vấn đề hiện tại.

Ví dụ về các câu hỏi thu thập thông tin:

1. Nền tảng của vấn đề chúng ta đang cố gắng giải quyết là gì?
2. Chúng ta có dữ liệu hoặc nghiên cứu nào về vấn đề này?
3. Các bên liên quan chính tham gia vào vấn đề này là ai?
4. Điều gì đã được thử trước đây để giải quyết vấn đề này?
5. Xu hướng thị trường hiện tại hoặc thực tiễn tốt nhất trong ngành liên quan đến vấn đề này là gì?

2. Những mẫu Câu hỏi Thăm dò

Đưa ra các câu hỏi thăm dò trong phiên động não là rất quan trọng vì nó giúp tìm ra nguyên nhân cốt lõi của vấn đề hoặc thách thức đang được thảo luận. Khi các thành viên trong nhóm hiểu rõ hơn về các vấn đề cơ bản và các yếu tố đang góp phần gây ra vấn đề, họ có thể đưa ra các giải pháp hiệu quả và có mục tiêu hơn.

Ngoài ra, các câu hỏi thăm dò có thể giúp tạo ra thông tin chi tiết và cụ thể hơn về vấn đề hoặc thách thức. Thông tin này sau đó có thể được sử dụng để tạo ra các ý tưởng có mục tiêu và hiệu quả hơn trong việc giải quyết nguyên nhân gốc rễ của vấn đề.

Ví dụ về câu hỏi thăm dò:

1. Nguyên nhân cơ bản của vấn đề này là gì?
2. Những giả định nào chúng ta đang thực hiện về vấn đề này?
3. Hậu quả của việc không giải quyết vấn đề này là gì?
4. Các quan điểm khác nhau về vấn đề này là gì?
5. Những rủi ro và cơ hội liên quan đến việc giải quyết vấn đề này là gì?

3. Sử dụng Câu hỏi Định hướng

Câu hỏi định hướng là rất quan trọng trong phiên brainstorming vì nó giúp tập trung sự chú ý của các thành viên vào một chủ đề hoặc một khía cạnh cụ thể của vấn đề.

Dưới đây là 5 ví dụ về câu hỏi định hướng:

1. Nếu không có câu hỏi định hướng, các thành viên có thể đưa ra quá nhiều ý tưởng không liên quan đến chủ đề, dẫn đến mất thời gian và không hiệu quả. Ví dụ, nếu đề tài là về một chiếc xe hơi mới, câu hỏi định hướng như “Bạn nghĩ gì về tính năng mới nào có thể được thêm vào xe hơi này?” sẽ giúp các thành viên tập trung vào tính năng của xe hơi thay vì các ý tưởng không liên quan.
2. Câu hỏi định hướng giúp xác định các mục tiêu cụ thể của phiên brainstorming và giúp các thành viên có thể đưa ra ý tưởng phù hợp với mục tiêu đó. Ví dụ, câu hỏi định hướng “Bạn nghĩ cách nào để giảm thiểu thời gian xếp hàng ở các trung tâm mua sắm?” sẽ giúp các thành viên tập trung vào việc tìm ra giải pháp cho vấn đề cụ thể này.

3. Giúp tập trung sự chú ý của các thành viên vào các khía cạnh cụ thể của vấn đề, giúp đưa ra các ý tưởng sáng tạo hơn. Ví dụ, nếu đề tài là về một ứng dụng di động mới, câu hỏi định hướng như “Bạn nghĩ cách nào để ứng dụng có thể giúp người dùng quản lý tài chính cá nhân hiệu quả hơn?” sẽ giúp các thành viên tập trung vào các khía cạnh liên quan đến quản lý tài chính, đưa ra các ý tưởng sáng tạo hơn.

4. Câu hỏi Đào Sâu trong brainstorming

Câu hỏi Đào sâu (Deep-Dive Questions) là câu hỏi chi tiết và cụ thể được sử dụng để khám phá một ý tưởng hoặc vấn đề cụ thể trong phiên brainstorming. Dưới đây là 3 ví dụ về tầm quan trọng của câu hỏi Chuyên sâu trong phiên brainstorming và những điểm cốt lõi của nó:

Câu hỏi Chuyên sâu giúp đào sâu vào một ý tưởng cụ thể để tìm hiểu các khía cạnh chi tiết và các yếu tố quan trọng. Ví dụ, trong phiên brainstorming về sản phẩm mới, câu hỏi như “Bạn có ý tưởng nào để giải quyết vấn đề phát hiện virus trên sản phẩm của bạn?” sẽ giúp đưa ra các ý tưởng chi tiết về cách giải quyết vấn đề này.

Giúp mở rộng ý tưởng và tìm ra những khía cạnh mới của vấn đề. Ví dụ, nếu đề tài là về một trang web mới, câu hỏi Chuyên sâu như “Bạn nghĩ tới những yếu tố nào để tạo ra một trang web đa ngôn ngữ?” sẽ giúp đưa ra các ý tưởng mới về việc tạo ra một trang web đa ngôn ngữ.

Giúp tìm ra các vấn đề tiềm ẩn hoặc các rào cản trong việc thực hiện ý tưởng. Ví dụ, trong phiên brainstorming về sản phẩm mới, câu hỏi “Bạn sẽ đối mặt với những rào cản gì trong việc triển khai ý tưởng của bạn?” sẽ giúp đưa ra các ý tưởng về cách vượt qua các rào cản này.

6. Câu hỏi Giải quyết vấn đề

Bao gồm các câu hỏi giải quyết vấn đề trong phiên động não giúp xác định các giải pháp tiềm năng cho nguyên nhân gốc rễ của vấn đề hoặc thách thức đang được thảo luận. Khi những người tham gia hiểu rõ hơn về các vấn đề cơ bản và các yếu tố góp phần gây ra vấn đề, họ có thể tạo ra các giải pháp hiệu quả và có mục tiêu hơn.

Các câu hỏi giải quyết vấn đề cũng có thể giúp tạo ra nhiều ý tưởng và quan điểm từ những người tham gia. Bằng cách khuyến khích người tham gia suy nghĩ sáng tạo và vượt trội, các câu hỏi giải quyết vấn đề có thể giúp tạo ra những ý tưởng mới và sáng tạo mà trước đây có thể chưa được xem xét.

Ngoài ra, các câu hỏi giải quyết vấn đề có thể giúp đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các giải pháp tiềm năng.

Ví dụ về các câu hỏi giải quyết vấn đề:

1. Một số giải pháp tiềm năng cho vấn đề này là gì?
2. Các tiêu chí chúng ta nên sử dụng để đánh giá các giải pháp tiềm năng là gì?
3. Làm thế nào chúng ta có thể ưu tiên các giải pháp tiềm năng?
4. Những rủi ro và lợi ích của mỗi giải pháp tiềm năng là gì?
5. Chúng ta sẽ cần những nguồn lực và hỗ trợ nào để thực hiện giải pháp đã chọn?

6. Câu hỏi Tinh chỉnh

Các câu hỏi tinh chỉnh có thể được sử dụng để đánh giá tính khả thi của một giải pháp tiềm năng bằng cách xem xét các yếu tố như nguồn lực cần thiết, tác động tiềm ẩn đối với các bên liên quan và tính khả thi của việc triển khai. Bằng cách hỏi những loại câu hỏi này, người tham gia có thể thu hẹp các giải pháp tiềm năng và xác định những giải pháp có nhiều khả năng thành công nhất.

Ngoài ra, việc tinh chỉnh các câu hỏi có thể giúp đảm bảo rằng các giải pháp tiềm năng phù hợp với các mục tiêu và mục tiêu tổng thể của tổ chức hoặc dự án. Việc xem xét các yếu tố như ưu tiên chiến lược, hạn chế về ngân sách và tác động dài hạn có thể giúp người tham gia xác định các giải pháp có nhiều khả năng đạt được kết quả mong muốn nhất.

Ví dụ về các câu hỏi tinh chỉnh:

1. Làm thế nào chúng ta có thể kiểm tra tính khả thi của giải pháp đã chọn?
2. Các rào cản tiềm tàng đối với việc thực hiện giải pháp là gì và chúng ta có thể giải quyết chúng như thế nào?
3. Làm thế nào chúng ta có thể đo lường sự thành công của giải pháp đã chọn?
4. Các yêu cầu về nguồn lực, bao gồm nhân sự, kinh phí và công nghệ, để thực hiện giải pháp là gì?
5. Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo tính bền vững của giải pháp theo thời gian?

7. Câu hỏi Suy ngẫm

Các câu hỏi phản ánh có thể giúp đảm bảo rằng những người tham gia có sự hiểu biết chung về các ý tưởng đã được tạo ra. Bằng cách tóm tắt các ý chính và hiểu biết sâu sắc, người tham gia có thể xác nhận sự hiểu biết của họ về các vấn đề và giải pháp đã được thảo luận.

Các câu hỏi phản ánh cũng là một phương tiện để xác định bất kỳ lỗ hổng hoặc lĩnh vực nào cần khám phá thêm. Những câu hỏi này khuyến khích người tham gia phản ánh về những gì họ đã học được và những gì họ vẫn cần biết, đảm bảo rằng tất cả các thông tin liên quan đã được xem xét.

Ngoài ra, các câu hỏi phản ánh có thể giúp lập kế hoạch cho các bước tiếp theo và đảm bảo rằng các ý tưởng được tạo ra trong phiên sẽ được thực hiện. Bằng cách xem xét các câu hỏi như các bước tiếp theo là gì? hoặc ai sẽ chịu trách nhiệm thực hiện những ý tưởng này ?, những người tham gia có thể bắt đầu xây dựng một kế hoạch hành động để tiến tới.

Ví dụ về câu hỏi phản ánh:

1. Chúng ta đã học được gì từ cuộc họp này?
2. Những điểm chính rút ra từ cuộc thảo luận là gì?
3. Có bất kỳ vấn đề hoặc mối quan tâm nào chưa được giải quyết mà chúng tôi cần giải quyết không?
4. Làm cách nào chúng ta có thể đảm bảo sự liên kết và đồng thuận từ tất cả các bên liên quan?
5. Các bước tiếp theo và các mục hành động để tiến về phía trước là gì?

Tóm lại

Để kết thúc mọi thứ, việc xây dựng một khuôn khổ cho các câu hỏi động não tốt hơn là rất quan trọng đối với các buổi động não hiệu quả. Thông qua việc bao gồm nhiều loại câu hỏi động não khác nhau, chẳng hạn như câu hỏi thu thập thông tin, thăm dò, giải quyết vấn đề, tinh chỉnh và phản ánh, người tham gia có thể tạo ra nhiều ý tưởng, đánh giá các giải pháp tiềm năng và lập kế hoạch cho các bước tiếp theo một cách hiệu quả.

Đừng quên rằng sự đa dạng, an toàn tâm lý và tạo điều kiện thuận lợi có cấu trúc là điều cần thiết để cải thiện chất lượng của các buổi động não.

• Tìm hiểu: Top 10+ phương pháp Brainstorming hiệu quả nhất tại đây