Chúng ta cùng xem xét điều gì làm cho kỹ thuật này trở nên đặc biệt, và tại sao bạn nên chọn kỹ thuật lập sơ đồ tư duy nào và lợi ích của việc lập sơ đồ tư duy là gì.
Trong bài viết này tổng hợp một hướng dẫn ngắn về các loại sơ đồ tư duy mà bạn có thể hưởng lợi, cùng với những lý do chính khiến sơ đồ tư duy ngày càng thay thế các hình thức ghi chú khác trong bối cảnh hiện nay.
5 lý do vì sao bạn nên lập Sơ đồ tư duy?
Linh hồn không bao giờ suy nghĩ mà không có hình ảnh tinh thần. – Aristotle
Có nhiều lý do tại sao lập sơ đồ tư duy được sử dụng bởi hàng triệu chuyên gia, nhà sáng tạo và sinh viên trên toàn thế giới.
- Để cấu trúc thông tin một cách hiệu quả
- Để cải thiện khả năng đọc hiểu
- Để tăng năng suất
- Để truyền cảm hứng sáng tạo
- Để cải thiện trí nhớ và khả năng nhớ lại
#1. Thông tin được cấu trúc với sơ đồ tư duy.
Sơ đồ tư duy có thể lưu trữ và cấu trúc một lượng lớn thông tin. Chúng hiển thị thứ bậc, hiển thị mối quan hệ giữa các ý tưởng riêng lẻ và cho phép bạn xem nhanh “bức tranh lớn ”.
Những tính năng này cũng làm cho bản đồ tư duy trở thành một công cụ lý tưởng để trình bày thông tin cho người khác, tạo ra kho kiến thức và giải quyết các vấn đề phức tạp .
#2. Sơ đồ tư duy nâng cao khả năng hiểu.
Trong cả giáo dục phổ thông và đại học, bản đồ tư duy đã được chứng minh là công cụ hỗ trợ học tập phổ biến và hiệu quả. Bằng cách cấu trúc thông tin theo cách tương thích hơn với cách học trực quan và bằng cách lọc các văn bản dài thành các chủ đề bản đồ tư duy ngắn hơn, người học có thể tiếp thu một lượng lớn thông tin nhanh hơn.
Một nghiên cứu cho biết, Từ nhóm mẫu, 83,4% sinh viên có quan điểm tích cực về việc lập sơ đồ tư duy trong phần đọc hiểu, trong khi chỉ có 16,7% phản hồi tiêu cực.
#3. Bản đồ tư duy nâng cao năng suất.
Lợi ích của việc lập bản đồ tư duy không chỉ giới hạn trong giáo dục; chúng cũng có thể hữu ích trong lĩnh vực thương mại. Lập bản đồ tư duy cho phép bạn học nhanh hơn, giao tiếp hiệu quả hơn và động não hiệu quả hơn, đó là lý do tại sao ngày càng có nhiều doanh nghiệp sử dụng các công cụ Mindmap để khai thác tối đa nhóm của họ.
Cho dù bạn đang lập kế hoạch cho một dự án tại nơi làm việc hay viết một bài báo khoa học – lập bản đồ tư duy sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian. Theo một cuộc khảo sát lập bản đồ tư duy có thể tăng năng suất trung bình lên 23%.
#4. Bản đồ tư duy thúc đẩy sự sáng tạo.
Hai điều khiến bản đồ tư duy trở thành công cụ động não tốt nhất hiện có. Thứ nhất: Hành động phát triển bản đồ tư duy kích thích não bộ của chúng ta như không có kỹ thuật nào khác và thúc đẩy luồng ý tưởng sáng tạo.
Thứ Hai: Bản đồ tư duy cho phép bạn ghi chép những ý tưởng đó với tốc độ đáng kinh ngạc, tạo nên một tổ chức tư duy hầu như không có giới hạn.
#5. Sơ đồ tư duy cải thiện trí nhớ và khả năng nhớ lại.
Sơ đồ tư duy trình bày thông tin một cách trực quan. Chúng có một số tác nhân kích thích tinh thần mạnh mẽ như hình ảnh, màu sắc, hình dạng và kết nối, giúp não của chúng ta xử lý và ghi nhớ một lượng lớn thông tin.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bản đồ tư duy có thể cải thiện trí nhớ từ 10-15 phần trăm, những bản đồ khác thậm chí còn cao hơn và ước tính cải thiện lên đến 32%.
Chọn Sơ đồ Tư duy nào?
Sơ đồ tư duy là biểu diễn thông tin bằng đồ thị. Trái ngược với các ghi chú tuyến tính, truyền thống mà bạn có thể thực hiện trong tài liệu văn bản hoặc thậm chí trên giấy, bản đồ tư duy cho phép bạn ghi lại suy nghĩ, ý tưởng và từ khóa trên một trang giấy trống.
Những ý tưởng này được tổ chức theo cấu trúc hai chiều, với tiêu đề / ý tưởng chính luôn nằm ở trung tâm của sơ đồ để dễ nhìn. Các ý tưởng liên quan phân nhánh từ trung tâm theo mọi hướng, tạo ra một cấu trúc phân cấp mở rộng.
Phương pháp Buzan
Như được mô tả trong video này từ Tony Buzan, lập sơ đồ tư duy là một kỹ thuật cụ thể đòi hỏi các yếu tố chính sau đây để có hiệu quả:
- Một hình ảnh trung tâm, để kích thích trí nhớ, liên kết và quá trình suy nghĩ
- Các nhánh đường cong, phát ra từ hình ảnh trung tâm, để mô tả các ý tưởng sắp xếp cơ bản
- Một mạng lưới (về mặt lý thuyết là vô hạn) gồm các nhánh nhỏ hơn để mô tả các ý tưởng xuất phát từ 1 chủ đề ở các mức độ chi tiết khác nhau
- Sử dụng màu có ý thức để phân tách các ý tưởng theo chủ đề
- Một từ khóa duy nhất cho mỗi nhánh
Như Buzan giải thích trong video, các quy tắc đằng sau kỹ thuật lập bản đồ tư duy của ông ấy đã được phát triển sau các nghiên cứu sâu rộng trong lĩnh vực khoa học thần kinh và tâm lý học.
Tuy nhiên, điều quan trọng là Buzan đề cập rằng ông ấy sử dụng kinh nghiệm học tập của chính mình để cuối cùng đánh giá điều gì hiệu quả và điều gì không, đó là lý do tại sao phương pháp của ông ấy đã được những người thích thú, sử dụng và điều chỉnh để phù hợp theo thời gian.
Bản đồ Spider và Bubble (Bong bóng)
Mặc dù thuật ngữ này có mối liên hệ chặt chẽ với Phương pháp Buzan, định nghĩa hiện đại của bản đồ tư duy rộng hơn một chút và thường bao gồm cả bản đồ Spider và bản đồ bong bóng. Những khái niệm tương tự này là những biến thể ít được xác định chặt chẽ hơn phương pháp Buzan ở trên, khác nhau ở một số khía cạnh chính.
Cả bản đồ spider / bong bóng và bản đồ tư duy “Buzan” đều bắt đầu từ một chủ đề trung tâm duy nhất hoặc hai chủ đề trong bản đồ “bong bóng kép”. Tuy nhiên, cách trình bày các chủ đề xung quanh là điểm khác biệt quan trọng.
Thay vì gắn nhãn các nhánh, sơ đồ spider / bong bóng sử dụng các đường để kết nối các ý tưởng, được hiển thị dưới dạng “bong bóng” xung quanh chủ đề trung tâm. Các chủ đề này cũng có thể được phân tích sâu hơn thành các chủ đề phụ để cung cấp chi tiết và chiều sâu.
Một ưu điểm chính của bản đồ spider / bong bóng là chúng cung cấp cho người lập bản đồ cơ hội liên kết các chủ đề “chủ đề chéo” thay vì chỉ từ nhánh trước đó. Điều này thúc đẩy một cấu trúc bao quát trong bản đồ và có thể hiển thị các liên kết giữa các đối tượng liên quan.
MindMeister – một công cụ tốt và miễn phí
Khi nói đến việc tạo bản đồ tư duy của bạn, điều quan trọng nhất cần xem xét là những gì bạn cần và cách bạn học tốt nhất. Đôi khi, bạn thậm chí có thể không cần một bản đồ tư duy nào cả.
Trong khi hầu hết tất cả các kỹ thuật ánh xạ được phát triển để thay thế cho văn bản dạng dài và ghi chú tuyến tính, có rất nhiều tình huống mà ghi chú tuyến tính là một phương pháp hoàn toàn phù hợp.
Nhu cầu và mục tiêu của bạn cũng nên được xem xét khi bạn quyết định cách tạo sơ đồ tư duy. Mặc sơ bản đồ tư duy trên giấy truyền thống rất tốt để tự phát triển ý tưởng, nhưng sự phát triển của các công cụ lập bản đồ tư duy trực tuyến đã cho phép hàng triệu người cùng động não và lập kế hoạch trong thời gian thực.
Đó là lý do mà MindMeister, công cụ lập bản đồ tư duy trực tuyến, có tính năng tập trung cao độ vào sự cộng tác và làm việc nhóm.
- Khám phá thêm: Hướng dẫn đầy đủ về sơ đồ tư duy
