Review Sách: “Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam” – Sự Thật Trần Trụi Về Một Cuộc Chiến
“Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam” của Daniel Ellsberg không chỉ là một cuốn hồi ký, mà còn là một lời tố cáo mạnh mẽ. Cuốn sách phơi bày những dối trá và tính toán sai lầm dẫn đến một trong những cuộc xung đột đẫm máu nhất thế kỷ 20, đồng thời thức tỉnh lương tâm của người đọc về giá trị của sự thật và trách nhiệm công dân.
Cuốn sách là lời cảnh tỉnh sâu sắc về sự nguy hiểm của việc mù quáng tuân theo quyền lực và tầm quan trọng của việc mỗi cá nhân phải tự mình tìm kiếm và bảo vệ sự thật. Đây là một cuốn sách không thể bỏ qua cho bất kỳ ai muốn hiểu rõ hơn về Chiến tranh Việt Nam và những bài học cay đắng mà nó để lại.
1. Giới thiệu chung
- Tên sách: Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam (Secrets: A Memoir of Vietnam and the Pentagon Papers)
- Tác giả: Daniel Ellsberg
- Thể loại: Hồi ký, Lịch sử, Chính trị
- Năm xuất bản: 2002
Daniel Ellsberg, một sĩ quan Lầu Năm Góc từng tham chiến tại Việt Nam, đã gây chấn động dư luận khi công bố “Hồ sơ Lầu Năm Góc” vào năm 1971. Cuốn hồi ký này kể lại hành trình đi tìm sự thật của ông, phanh phui những âm mưu và dối trá của chính phủ Mỹ về cuộc chiến tranh Việt Nam.
“Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam” không chỉ là một cuốn sách về lịch sử, mà còn là một lời cảnh tỉnh. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc đặt câu hỏi, tìm kiếm sự thật và giữ cho chính phủ chịu trách nhiệm trước người dân.
Cuốn sách này sẽ cung cấp cho bạn một góc nhìn sâu sắc và đa chiều về cuộc chiến tranh Việt Nam, đồng thời thức tỉnh lương tâm và trách nhiệm của bạn đối với xã hội.
2. Tóm tắt nội dung chính
Lời giới thiệu & Lời nói đầu
Ellsberg giới thiệu cuốn sách như một nỗ lực giúp độc giả hiểu rõ hơn về cuộc chiến tranh Việt Nam, một cuộc chiến mà ông từng tham gia và chứng kiến từ cả hai phía. Ông nhấn mạnh sự thay đổi trong nhận thức của mình về cuộc xung đột, từ một “vấn đề” có thể giải quyết đến một “tội ác” cần phải vạch trần.
Giai đoạn mở đầu: Việt Nam 1961
Ellsberg mô tả chuyến đi đầu tiên của ông đến Việt Nam vào năm 1961, nơi ông nhanh chóng nhận ra sự vô vọng của cuộc chiến. Ông chứng kiến sự thối nát của chính quyền Ngô Đình Diệm và sự ủng hộ ngày càng tăng của người dân đối với Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam.
Chương 1: Vịnh Bắc bộ – tháng 8-1964
Ellsberg kể lại những sự kiện xung quanh Sự kiện Vịnh Bắc Bộ, một bước ngoặt quan trọng dẫn đến sự leo thang chiến tranh của Mỹ. Ông tiết lộ rằng chính phủ Mỹ đã cố tình xuyên tạc sự thật về các cuộc tấn công của Bắc Việt để biện minh cho việc can thiệp quân sự.
Chương 2: Người chiến binh của chiến tranh lạnh, người giữ bí mật
Ellsberg giải thích lý do tại sao, mặc dù bi quan về triển vọng của cuộc chiến, ông vẫn chấp nhận công việc tại Lầu Năm Góc vào năm 1964. Ông tin rằng đó là một cơ hội để ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, một mục tiêu mà ông đã theo đuổi từ lâu.
Chương 3: Con đường dẫn tới sự leo thang
Ellsberg mô tả cách chính quyền Johnson, mặc dù công khai cam kết không mở rộng chiến tranh, đã bí mật lên kế hoạch leo thang quân sự ở Việt Nam. Ông tiết lộ rằng Tổng thống đã đe dọa Hà Nội bằng một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn nếu họ không chấm dứt xung đột.
Chương 4: Kế hoạch khiêu khích
Ellsberg tiết lộ rằng chính phủ Mỹ đã chủ động tìm kiếm một cái cớ để tấn công Bắc Việt. Ông mô tả các hoạt động bí mật nhằm khiêu khích Bắc Việt tấn công các lực lượng Mỹ.
Chương 5: Trượt khỏi ván
Ellsberg kể lại những gì ông đã chứng kiến trong một chuyến đi đến Việt Nam cùng với John Paul Vann, một cố vấn dân sự của Mỹ. Ông mô tả sự thối nát của chính quyền miền Nam và sự vô vọng của cuộc chiến.
Chương 6: Tham gia đội quân lê dương
Ellsberg quyết định từ bỏ sự nghiệp của mình và tình nguyện tham gia “đội quân lê dương” của Edward Lansdale, một nhóm đặc biệt được giao nhiệm vụ cải thiện tình hình chính trị ở miền Nam Việt Nam.
Chương 7: Việt Nam: Đoàn của Lansdale
Ellsberg mô tả những khó khăn mà Lansdale và nhóm của ông phải đối mặt khi làm việc với chính quyền miền Nam Việt Nam. Ông tiết lộ rằng chính quyền Sài Gòn không quan tâm đến việc cải cách hoặc đáp ứng nhu cầu của người dân.
Chương 8: Các chuyến đi cùng Vann
Ellsberg kể lại những chuyến đi của ông với John Paul Vann đến các vùng nông thôn Việt Nam. Ông chứng kiến tận mắt sự tàn phá của chiến tranh và sự đau khổ của người dân.
Chương 9: Hy vọng tiêu tan
Ellsberg mô tả cách ông dần mất hy vọng vào khả năng thành công của Mỹ ở Việt Nam. Ông nhận ra rằng cuộc chiến là một sai lầm về đạo đức và chính trị.
Chương 10: Rời RAND
Ellsberg quyết định rời RAND và công khai phản đối cuộc chiến tranh Việt Nam. Ông tin rằng đó là trách nhiệm đạo đức của ông với tư cách là một công dân.
Chương 11: Người chiến binh của chiến tranh lạnh, người giữ bí mật
…
(Tiếp tục tóm tắt nội dung các chương còn lại theo yêu cầu)
3. Phân tích và đánh giá
Điểm tốt:
- Tính chân thực và khách quan: Ellsberg không né tránh việc tự phê bình và thừa nhận những sai lầm trong quá khứ của mình.
- Thông tin chi tiết và sâu sắc: Cuốn sách cung cấp một cái nhìn sâu sắc về quá trình hoạch định chính sách của Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam, dựa trên những tài liệu mật mà Ellsberg tiếp cận được.
- Giọng văn lôi cuốn và hấp dẫn: Ellsberg kể chuyện một cách sinh động và lôi cuốn, khiến người đọc cảm thấy như đang chứng kiến những sự kiện lịch sử.
Điểm chưa thực sự thuyết phục (theo quan điểm cá nhân):
- Tính chủ quan: Mặc dù Ellsberg cố gắng giữ giọng văn khách quan, nhưng cuốn sách vẫn mang đậm dấu ấn cá nhân và quan điểm của ông.
- Thiếu góc nhìn từ phía Bắc Việt: Cuốn sách chủ yếu tập trung vào quan điểm của Mỹ và chính quyền miền Nam Việt Nam, thiếu góc nhìn từ phía Bắc Việt và Mặt trận Dân tộc Giải phóng.
Mục đích của cuốn sách:
Theo tôi, mục đích chính của Daniel Ellsberg khi viết cuốn sách này là:
- Phơi bày sự thật: Vạch trần những dối trá và âm mưu mà chính phủ Mỹ đã sử dụng để biện minh cho cuộc chiến tranh Việt Nam.
- Thức tỉnh lương tâm: Khuyến khích người đọc suy ngẫm về trách nhiệm cá nhân và đạo đức trong các vấn đề chính trị.
- Rút ra bài học: Cung cấp một bài học lịch sử quan trọng để ngăn chặn những sai lầm tương tự trong tương lai.
Tôi tin rằng tác giả đã đạt được mục đích của mình. Cuốn sách đã gây chấn động dư luận và góp phần thay đổi nhận thức của người Mỹ về Chiến tranh Việt Nam.
Trải nghiệm cá nhân:
Đọc “Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam” đã khiến tôi suy ngẫm sâu sắc về những hậu quả của chiến tranh và tầm quan trọng của việc tìm kiếm sự thật. Tôi tin rằng cuốn sách này có giá trị đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, khi thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức và xung đột phức tạp. Nó nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết phải luôn đặt câu hỏi, tìm kiếm thông tin và đưa ra quyết định dựa trên lương tâm và đạo đức.
4. Đối tượng độc giả
- Người quan tâm đến lịch sử Chiến tranh Việt Nam.
- Người muốn tìm hiểu sâu hơn về quá trình hoạch định chính sách của Mỹ.
- Người mong muốn đọc một cuốn hồi ký chân thực và đầy cảm hứng về một người lính đã thức tỉnh lương tâm.
- Người quan tâm đến chính trị, xã hội và các vấn đề đạo đức liên quan đến chiến tranh.
5. Khuyến nghị và lý do
- Khuyến nghị: Có, tôi hoàn toàn khuyến nghị bạn nên tìm đọc cuốn sách này.
- Lý do:
- Cuốn sách cung cấp một cái nhìn sâu sắc và đa chiều về Chiến tranh Việt Nam, dựa trên những tài liệu mật mà Daniel Ellsberg tiếp cận được.
- Cuốn sách là một lời cảnh tỉnh về sự nguy hiểm của việc mù quáng tuân theo quyền lực và tầm quan trọng của việc mỗi cá nhân phải tự mình tìm kiếm và bảo vệ sự thật.
- Cuốn sách là một bài học lịch sử quan trọng, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá khứ và ngăn chặn những sai lầm tương tự trong tương lai.
Kết luận
“Những Bí Mật Về Chiến Tranh Việt Nam” là một cuốn sách mạnh mẽ, sâu sắc và đầy ám ảnh. Nó không chỉ là một cuốn hồi ký về một cuộc chiến tranh cụ thể, mà còn là một lời cảnh tỉnh về sự nguy hiểm của việc mù quáng tuân theo quyền lực và tầm quan trọng của việc mỗi cá nhân phải tự mình tìm kiếm và bảo vệ sự thật.
Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về Chiến tranh Việt Nam và những bài học cay đắng mà nó để lại, hãy tìm đọc cuốn sách này. Bạn sẽ không thất vọng.
Tôi khuyến khích bạn đọc cuốn sách này và sau đó chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc của bạn với những người khác. Hãy cùng nhau học hỏi từ quá khứ để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.
