Nếu bạn đã từng lập sơ đồ tư duy, bạn có thể đã trải nghiệm một số lợi ích của hoạt động này. Sự trực quan của sơ đồ tư duy đã giúp chúng ta nhớ lại thông tin tốt hơn đồng thời cho phép chúng ta nắm bắt ý tưởng của mình nhanh hơn.
Lập Sơ đồ tư duy là một phương pháp phổ biến lâu dài để ghi lại, sắp xếp và trình bày thông tin. Nhưng tại sao chúng lại phổ biến như vậy? Và làm thế nào bạn có thể hưởng lợi từ chúng?
Dưới đây là một số lý do được khoa học hậu thuẫn tại sao lập Sơ đồ tư duy hoạt động.
1. Nó giúp bạn ghi nhớ và nhớ lại thông tin
Hãy thử thử nghiệm nhỏ này. Nhắm mắt lại và nghĩ về một cái cây. Hãy hình dung nó một cách chi tiết, sau đó nghĩ xem cây của bạn trông như thế nào.
Bạn đã hình dung ra hình ảnh của một cái cây hay từ ‘cây’? Và cái cây đó ở giữa tâm trí bạn hay lệch sang một bên? Và nó có màu đen hay trắng?
Giống như tôi, bạn có thể hình dung ra một hình ảnh, có màu sắc, kích thước lớn và ở trung tâm tâm trí của bạn. Đây là cách tâm trí hoạt động… vì vậy làm việc với điều đó thay vì chống lại nó sẽ giúp chúng ta nhớ lại và ghi nhớ.
Trên thực tế, trong một nghiên cứu về hiệu quả của sơ đồ tư duy, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng lợi ích của việc lập sơ đồ tư duy khi học và ôn tập bao gồm việc tăng khả năng ghi nhớ lên 10-15%.
2. Nó giúp bạn học các khái niệm mới
Theo các nhà nghiên cứu, có ba loại ‘học tập:’
- Nước đổ lá khoai: Thông tin đã đi vào tai này và tai kia. Hay nói cách khác, bạn đã được nói điều gì đó và ngay lập tức quên nó đi.
- Học vẹt: Bạn đã học được điều gì đó, nhưng nó không liên quan đến bất kỳ điều gì khác mà bạn biết về chủ đề này. Nó dựa trên sự lặp lại – ví dụ: học tên của mọi tỉnh thành ở Việt Nam mà không cần biết bất cứ điều gì khác về chúng.
- Học tập có ý nghĩa: Bạn có kiến thức mới, và bạn biết nó được kết nối với mọi thứ khác mà bạn đã biết như thế nào. Ví dụ: bạn tìm hiểu tên của tất cả các tỉnh thành, cùng với việc biết cách thức và thời điểm mỗi tỉnh được kết hợp. Điều này sau đó liên kết với kiến thức khác, trừu tượng hơn mà bạn có hoặc sẽ đạt được.
Một trong những lợi ích của việc lập sơ đồ tư duy là nó giúp ích cho việc học tập có ý nghĩa vì nó khuyến khích bạn tạo kết nối giữa kiến thức mới và kiến thức hiện có. Điều này là do bạn thêm các ý tưởng mới xung quanh chủ đề trung tâm (là kiến thức hiện có của bạn). Điều này củng cố chiều sâu hiểu biết của bạn.
3. Một hình thức học tập thú vị hơn
Bạn có thể nhớ từng từ trong bài hát yêu thích của mình? Điều này là do bạn đang tận hưởng những gì bạn đang tham gia, điều mới mẻ, mới lạ và thú vị. Khi bạn thích điều gì đó, bạn đầu tư sâu hơn vào nó – và điều đó thúc đẩy việc học sâu hơn.
Một trong những lợi ích khác của việc lập sơ đồ tư duy là nó giúp tạo ra sự tương tác có ý nghĩa. Trong khi tạo bản đồ, bạn không chỉ đọc thông tin – bạn tạo ra các ý tưởng, sắp xếp chúng trên một trang, thêm màu sắc và hình ảnh, xem xét và liên kết các khái niệm. Nó hấp dẫn hơn nhiều so với việc chỉ viết ra từ hoặc nghe một bài giảng.
4. Nó làm cho những ý tưởng phức tạp trở nên dễ hiểu hơn
Sự phổ biến của sơ đồ tư duy là một minh chứng cho tính hiệu quả của nó. Chúng thường được sử dụng để lập kế hoạch chiến lược – một cái gì đó phức tạp và liên quan đến nhiều bộ phận – bởi vì chúng hoạt động.
Trên thực tế, một nghiên cứu cho thấy lập bản đồ tư duy đã giúp sinh viên lập kế hoạch cho các bài luận và dự án của họ hiệu quả hơn, cải thiện chất lượng, cấu trúc và tính mạch lạc của bài viết của họ.
Nhưng kết quả khảo sát cho thấy lập bản đồ tư duy đơn giản hóa những công việc phức tạp này:
- 92% người được hỏi nói rằng lập bản đồ tư duy giúp họ “chắt lọc thông tin và đạt được sự rõ ràng nhanh hơn”
- 83% cho biết lập bản đồ tư duy giúp họ “chia sẻ ý tưởng của mình một cách rõ ràng và có tác động hơn”
- 81% cho biết lập bản đồ tư duy giúp họ “quản lý dự án hiệu quả hơn”
- 67% cho biết nó giúp họ “xác định nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề kinh doanh”
5. Nó cải thiện khả năng trình bày của bạn
Sơ đồ tư duy cải thiện khả năng nhớ lại thông tin của bạn, đây là một phần thưởng khi trình bày công việc. Các câu hỏi thách thức sẽ dễ trả lời hơn nhiều khi thông tin được xoáy sâu vào.
Sơ đồ tư duy cũng giúp ích cho khán giả của bạn. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc ghép các từ với hình ảnh giúp đưa các khái niệm vào cuộc sống và hỗ trợ sự hiểu biết , giúp bạn hiểu được ý của mình một cách hiệu quả hơn và giúp khán giả của bạn tiếp nhận thông tin dễ dàng hơn.
Một nghiên cứu khác cho thấy rằng những người thuyết trình sử dụng ngôn ngữ hình ảnh được khán giả đánh giá là rõ ràng hơn, thú vị hơn, đáng tin cậy hơn và chuyên nghiệp hơn so với những người không sử dụng.
6. Nó thúc đẩy sự sáng tạo của bạn
Lập sơ đồ tư duy giúp bạn rút ra các liên kết giữa các ý tưởng, do đó có thể giúp ích cho việc tư duy bên – một phần quan trọng của sự sáng tạo. Thay vì làm việc từ AB theo kiểu tuyến tính, bạn có thể nhảy và kết nối các suy nghĩ mà không bị cuốn vào suy nghĩ tuyến tính.
7. Nó cải thiện năng suất
Lập sơ đồ tư duy giúp bạn dễ dàng học nhanh hơn, động não nhanh hơn và giao tiếp hiệu quả hơn. Đây là tất cả những kỹ năng quan trọng cần có trong thế giới kinh doanh: có thể làm tất cả những điều trên một cách hiệu quả hơn giúp bạn tiết kiệm thời gian và cải thiện chất lượng công việc.
Trên thực tế, theo một cuộc khảo sát của Blog Phần mềm Lập bản đồ Tư duy, bản đồ tư duy có thể tăng năng suất trung bình lên 20-30%.
8. Lợi ích lớn nhất của việc lập bản đồ tư duy là tính linh hoạt
Sơ đồ tư duy là công cụ linh hoạt có thể trợ giúp nhiều thứ – từ nghiên cứu và suy nghĩ, đến lập kế hoạch dự án và động não. Dưới đây là một số tình huống mà bản đồ tư duy có thể giúp:
- Học sinh có thể sử dụng chúng để giúp họ ôn tập
- Người quản lý dự án có thể sử dụng chúng để giúp trình bày ý tưởng của họ trước nhóm
- Các nhà tiếp thị có thể sử dụng chúng để giúp họ tạo lịch nội dung
- Người sáng tạo nội dung có thể sử dụng chúng để giúp họ nảy ra ý tưởng
- Các nhà tư vấn có thể sử dụng chúng để giúp hình dung các tình huống của khách hàng của họ
- Người lập kế hoạch sự kiện có thể sử dụng chúng để giúp tổ chức các khía cạnh khác nhau của một sự kiện
- Nhân viên bán hàng có thể sử dụng chúng để giúp họ quảng cáo ý tưởng
9. Nó cải thiện khả năng viết của bạn
Trong một nghiên cứu năm 2009 , các nhà nghiên cứu đã xem xét chữ viết của hai nhóm sinh viên. Một nhóm được hướng dẫn viết trong lớp truyền thống với sách giáo khoa và bài giảng. Nhóm thứ hai nhận được hướng dẫn này cũng như phần mềm lập bản đồ tư duy mà họ được hướng dẫn sử dụng cho mỗi bài tập viết.
Trong khi các nhà nghiên cứu viết rằng không có sự khác biệt đáng kể giữa các kỹ năng viết của học sinh trong cả hai nhóm so với bài kiểm tra viết được thực hiện trước khi nghiên cứu bắt đầu, những khác biệt đáng chú ý có thể quan sát được sau khi hướng dẫn hoàn tất.
Nghiên cứu cho thấy rằng các sinh viên trong nhóm sử dụng phần mềm lập bản đồ tư duy “nhờ đó đạt được thành tích cao hơn trong thành tích viết”. Kết quả của họ “cho thấy các chi tiết phù hợp hơn và các ý tưởng được tổ chức và kết nối tốt hơn so với các đoạn văn được viết bởi các nhóm đối chứng.”
Suy nghĩ cuối cùng
Cho dù bạn là người quản lý đang lập kế hoạch cho dự án tiếp theo của mình hay là nhà tiếp thị tạo ra ý tưởng nội dung cho khách hàng, chúng tôi thực sự khuyên bạn nên biến chúng thành một phần cốt lõi trong bộ công cụ phương pháp học tập và động não của bạn.
Chúng tôi cũng khuyên bạn nên sử dụng các công cụ lập sơ đồ để tiết kiệm thời gian.
- Xem thêm: top 10 công cụ lập sơ đồ tư duy phổ biến
Nguồn:
- mindmup
- mindmeister